Kraken

Kraken betekent het zonder toestemming bewonen van een leegstaand gebouw of terrein. Er wordt geen huur betaald en er is geen sprake van een overeenkomst met de eigenaar. Kraken komt vooral voor in steden met veel leegstand en een tekort aan betaalbare woonruimte.

Zo ontstaat kraken

Kraken ontstaat vaak in gebieden met:

• Structurele woningnood

• Leegstaande panden die lange tijd ongebruikt blijven

• Beperkt aanbod van sociale huurwoningen

Voor sommige mensen, zoals studenten of mensen zonder vaste woonruimte, lijkt kraken een oplossing om tijdelijk onderdak te vinden zonder hoge kosten.

Voorbeeld uit de praktijk

Emma is student en kan ondanks jaren zoeken geen betaalbare woning vinden in Amsterdam. Ze besluit met een groep vrienden een leegstaand kantoorpand te betrekken zonder toestemming van de eigenaar. Er wordt geen huur betaald en er is geen contract. Dit is een typische vorm van kraken.

Lees ook: Wachttijd sociale huurwoning in kwart gemeenten ruim 7 jaar

Wat de wet zegt over kraken

Is kraken verboden in Nederland

Ja, kraken is strafbaar. Sinds 1 oktober 2010 is kraken verboden. De wet is op 1 juli 2022 verder aangescherpt met de Wet handhaving kraakverbod.

Wat regelt de Wet handhaving kraakverbod (2022)

• Kraken is expliciet strafbaar gesteld

• Politie mag direct ingrijpen bij constatering van kraken

• Ontruiming kan al binnen enkele dagen plaatsvinden

Wat zijn de mogelijke straffen bij kraken

• Ontruiming van het pand

• Hoge boetes

• Strafrechtelijke vervolging, eventueel met een strafblad tot gevolg

Meer weten? Duik snel in onze blog: Antikraak: tijdelijk wonen in leegstaand pand.

Gevolgen van kraken

Voor krakers

• Risico op vervolging

• Onzekerheid door dreiging van ontruiming

• Geen huurbescherming of wettelijke rechten

Voor eigenaren en verhuurders

• Kans op schade aan het pand

• Kosten voor juridische procedures en ontruiming

• Tijdverlies en stress

Dit kun je doen als huurder of eigenaar

Wat huurders kunnen overwegen als alternatief

Antikraak wonen

• Tijdelijk gebruik van leegstaande panden

• Lagere kosten, maar minder zekerheid

• Vaak geregeld via antikraakorganisaties

Sociale huurwoningen

• Lagere huurprijzen

• Langere wachttijden

• Wél huurbescherming

Tijdelijke huurwoningen

• Betaalbare en contractueel vastgelegde woonruimte

• Geen juridische risico’s

• Soms via leegstandwet of tijdelijke contracten

Wat eigenaren kunnen doen om kraken te voorkomen

Antikraak inzetten

• Laat een organisatie tijdelijk bewoners plaatsen

• Voorkomt kraak én houdt het pand in gebruik

Leegstandwetvergunning aanvragen

• Legale tijdelijke verhuur met toestemming van de gemeente

Regelmatige controle

• Bezoek en inspecteer het pand geregeld

• Beveilig toegangen en ramen waar nodig

Veelgestelde vragen over kraken

Wat gebeurt er als mijn pand gekraakt wordt

Wanneer je pand wordt gekraakt, is het belangrijk om direct de politie te bellen. Kraken is strafbaar en valt onder het kraakverbod. De politie beoordeelt ter plekke de situatie en kan, bij een duidelijke overtreding, snel besluiten tot ontruiming. Het doel is om het pand zo snel mogelijk terug te geven aan de eigenaar en verdere schade of gevaar te voorkomen.

Hoe snel kan een gekraakt pand ontruimd worden

Dankzij de Wet handhaving kraakverbod kan de politie vaak binnen enkele dagen overgaan tot ontruiming. De snelheid hangt af van bewijs, veiligheid en beschikbare capaciteit. Meestal verloopt het proces sneller dan vóór het kraakverbod, omdat het huidige juridisch kader duidelijke richtlijnen biedt.

Mag ik krakers zelf uit mijn pand zetten

Nee, je mag krakers nooit zelf verwijderen. Alleen de politie of een deurwaarder via de officiële juridische procedure mag een ontruiming uitvoeren. Zelf optreden is gevaarlijk en strafbaar. De juiste stappen zijn: aangifte doen, bewijs verzamelen en de procedure via de bevoegde instanties laten verlopen.

Conclusie

Kraken ontstaat meestal uit nood, maar blijft een illegale en onzekere manier van wonen. Zowel krakers als pandeigenaren lopen risico's: strafrechtelijke gevolgen, schade of verlies van eigendom. Gelukkig zijn er legale alternatieven, zoals antikraak en tijdelijke huur. Door voor deze opties te kiezen, voorkom je onveilige situaties en juridische problemen.