Leegstand

Leegstand verwijst naar de situatie waarin een woning of gebouw niet wordt bewoond of gebruikt. Dit kan tijdelijk zijn, bijvoorbeeld wanneer een woning te koop staat, of langdurig wanneer een pand verouderd is of bewust leeg wordt gehouden voor speculatie. Leegstand komt voor in zowel stedelijke als landelijke gebieden en kan invloed hebben op de leefbaarheid en woningmarkt.

Een praktijkvoorbeeld van leegstand

Stel je een rij jaren '30-woningen voor aan de rand van een dorp. Door vertrek van jonge gezinnen staan meerdere huizen leeg. De tuinen raken overwoekerd en de buurt verliest haar levendigheid. Dit soort leegstand kan bijdragen aan verloedering en sociale onveiligheid.

Gevolgen van leegstand

1. Verminderde leefbaarheid

Leegstaande panden kunnen leiden tot verval, ongedierte, overlast of kraken. Voor omwonenden vermindert dit het woongenot en het veiligheidsgevoel.

2. Waardevermindering van omliggend vastgoed

Volgens het CBS kan langdurige leegstand de waarde van nabijgelegen woningen met 5% tot 15% doen dalen.

3. Onevenwichtige woningmarkt

In een tijd van woningnood is het schrijnend dat er in Nederland meer dan 200.000 woningen leegstaan. Dit wijst op structurele problemen, zoals traag herontwikkelingsbeleid of speculatief eigendom.

Wat doet de overheid tegen leegstand?

Herbestemming van panden

Steeds vaker worden leegstaande kantoren of schoolgebouwen omgebouwd tot woningen, culturele centra of bedrijfsruimtes.

Tijdelijke verhuur via de Leegstandwet

Met een vergunning mogen eigenaren een leegstaande woning tijdelijk verhuren. Dit voorkomt dat een pand onbenut blijft en biedt huurders een tijdelijke woonoplossing.

Antikraak

Gebouwen worden soms tijdelijk bewoond door antikraakbewoners. Zij wonen er goedkoop en houden het pand bewoonbaar, wat kraken en vandalisme tegengaat.

In Nederland is er ondanks de krappe woningmarkt veel sprake van leegstand. Hoe dat zit, lees je hier.

Leegstandsheffing en gemeentelijk beleid

Sommige gemeenten hanteren een leegstandsheffing: een boete om eigenaren te stimuleren hun panden te verhuren of verkopen. De hoogte hiervan verschilt per gemeente. In steden zoals Amsterdam kan de boete voor professionele verhuurders oplopen tot €9.000 per woning.

Gemeenten kunnen ook een leegstandregister bijhouden, waarmee ze actief leegstaande panden signaleren en eigenaren benaderen voor een oplossing.

Veelgestelde vragen over leegstand

Hoe lang mag een woning leegstaan?
In sommige gemeenten, zoals Amsterdam, moet leegstand na zes maanden worden gemeld. Voor tijdelijke verhuur geldt een maximale periode van vijf jaar.

Wat is de boete voor leegstand?
Particuliere eigenaren riskeren boetes tot €2.500 per woning. Voor professionele verhuurders kan dit oplopen tot €5.000 of meer, afhankelijk van de duur van de leegstand en het gemeentelijk beleid.

Wat is het doel van de Leegstandwet?
De Leegstandwet maakt het mogelijk om leegstaande woningen tijdelijk te verhuren zonder reguliere huurbescherming. Dit stimuleert hergebruik en voorkomt verloedering.

Lees meer over de Leegstandwet

Interesse in tijdelijke verhuur via de Leegstandwet? Lees meer in onze blog over dit onderwerp!

Conclusie

Leegstand heeft negatieve gevolgen voor de leefbaarheid, woningmarkt en economie. Gemeenten pakken dit probleem aan met maatregelen zoals tijdelijke verhuur, herbestemming en leegstandsheffingen. Door actief beleid kunnen leegstaande panden opnieuw een functie krijgen in de samenleving.