Leefbaarheid beschrijft hoe prettig, veilig en comfortabel bewoners hun woonomgeving ervaren. Het is een brede term die zowel fysieke kenmerken als sociale aspecten van een buurt, dorp of stad omvat. Een leefbare omgeving is schoon, veilig, goed onderhouden en biedt ruimte voor ontmoeting en ontspanning.
Een leefbare woonomgeving draagt direct bij aan het welzijn van mensen. Als bewoners zich veilig en prettig voelen in hun buurt, verhoogt dat hun tevredenheid en betrokkenheid.
Meer woongenot: Mensen voelen zich thuis in hun buurt
Groter veiligheidsgevoel: Minder criminaliteit en overlast
Sterkere sociale samenhang: Bewoners helpen elkaar en voelen zich verbonden
Economische waarde: Wijken met hoge leefbaarheid zijn aantrekkelijk voor investeringen en stijgende woningwaarden

Leefbaarheid hangt af van meerdere samenwerkende elementen. Deze factoren versterken elkaar en bepalen gezamenlijk hoe een buurt wordt ervaren.
Veiligheid is een basisvoorwaarde voor prettig wonen. Een buurt zonder vandalisme, diefstal of overlast draagt sterk bij aan het gevoel van rust.
Goede straatverlichting
Buurtpreventie en wijkagenten
Aandacht voor meldingen van bewoners
Groen maakt een buurt visueel aantrekkelijk en gezond.
Parken en speeltuinen
Bomen en plantsoenen
Mogelijkheden voor sport, ontspanning en ontmoeting
Toegankelijkheid bepaalt mede hoe prettig je je kunt bewegen in en buiten de buurt.
Fietspaden, trottoirs en parkeerplekken
Nabijheid van bushaltes of treinstations
Logische en veilige verkeersroutes
Voorzieningen maken het dagelijkse leven eenvoudiger en verhogen de zelfstandigheid van bewoners.
Supermarkten, apotheken en huisartspraktijken
Onderwijs, kinderopvang en sportlocaties
Buurtcentra of bibliotheken voor ontmoeting en ontspanning
Sociale samenhang zorgt ervoor dat bewoners zich betrokken en veilig voelen.
Buurtactiviteiten en bewonersinitiatieven
Informele contacten tussen buren
Initiatieven via buurtapps of gezamenlijke projecten
Leefbaarheid is een belangrijk onderdeel van woongenot en gemeenschapsontwikkeling. Het wordt beïnvloed door zichtbare elementen zoals groen en voorzieningen, én door minder tastbare factoren zoals veiligheid en onderlinge betrokkenheid. Hoe meer aandacht er is voor deze samenhang, hoe aangenamer het wonen wordt.