Een buurtvereniging is een organisatie van buurtbewoners die zich samen inzetten voor een prettigere leefomgeving. Dit doen ze door sociale activiteiten te organiseren, te overleggen met instanties en op te komen voor de belangen van de wijk. Deelname is vrijwillig en de focus ligt op gemeenschapszin, leefbaarheid en praktische verbeteringen in de buurt.
In een Amsterdamse wijk organiseert de buurtvereniging elk jaar een buurtfeest waar jong en oud samenkomen. Tijdens het evenement worden ook nieuwe plannen besproken, zoals een gezamenlijke moestuin of een actie voor verkeersveiligheid. De vereniging is voor veel bewoners hét aanspreekpunt in de buurt.
Vrijwillige deelname: Iedereen mag meedoen, maar het is niet verplicht
Lokale focus: De activiteiten zijn gericht op een specifieke straat of wijk
Verbinding tussen bewoners: Het contact onderling wordt versterkt
Behartiging van belangen: De vereniging treedt op richting gemeente of verhuurder
Een buurtvereniging kan verschillende rollen vervullen, afhankelijk van de wensen in de wijk. Vaak gaat het om:
Het organiseren van buurtactiviteiten zoals feesten, opruimacties of sportdagen
Het overleg voeren met de gemeente over zaken als groenonderhoud, verkeersveiligheid of verlichting
Het ondersteunen van bewoners bij problemen of vragen over wonen, leefomgeving of voorzieningen
Het helpen opzetten van initiatieven zoals buurtpreventie of een gezamenlijke tuin

Een actieve buurtvereniging maakt de buurt aantrekkelijker voor bewoners én nieuwe woningzoekenden. Dit kan leiden tot minder leegstand, meer betrokkenheid en soms zelfs een hogere waarde van woningen. Vooral in buurten met veel huurwoningen kan de aanwezigheid van een buurtvereniging het wooncomfort en de onderlinge betrokkenheid sterk verbeteren.
Voor huurders biedt een buurtvereniging een laagdrempelige manier om invloed uit te oefenen op de woonomgeving. Denk aan:
Gezamenlijk contact met verhuurders over onderhoud of overlast
Het aandragen van verbeteringen in de buurt, zoals betere verlichting of extra speelplekken
Informatie delen over rechten en plichten als huurder
Steun bij het aankaarten van knelpunten bij de gemeente of woningcorporatie