Mag ik iemand gratis in mijn huis laten wonen?

Ja, in principe mag je als woningeigenaar of huurder iemand gratis bij je laten wonen, zoals een vriend of familielid. Er is geen wet die je verplicht om huur te vragen. Toch zijn er juridische, fiscale en praktische gevolgen waar je rekening mee moet houden.

Inhoudsopgave

Wat zegt de wet?

  • Als eigenaar mag je iemand zonder huur in je huis laten wonen.

  • Er is dan géén huurovereenkomst, dus de inwoning valt niet onder huurbescherming.

  • Wordt er later wel huur betaald, dan kan er wél sprake zijn van huurbescherming.

👉 Wil je zelf een huurwoning vinden die aansluit bij jouw situatie? Meld je gratis aan bij Huurstunt en ontdek het actuele aanbod.

Juridische en fiscale gevolgen

Kosten delen

Het is toegestaan om kosten voor bijvoorbeeld gas, water en licht te delen, zonder dat er automatisch een huurovereenkomst ontstaat.

Hypotheekrenteaftrek

Bij een koopwoning kan de Belastingdienst het gratis laten wonen van iemand beschouwen als verhuur, wat gevolgen kan hebben voor je hypotheekrenteaftrek.

Kostgangerschap

Krijgt iemand kost en inwoning in ruil voor diensten (bijvoorbeeld schoonmaken of klussen), dan kan de Belastingdienst dit zien als kostgangerschap. In dat geval moeten inkomsten mogelijk worden opgegeven in box 1 van de inkomstenbelasting.

Twee vrienden wonen tijdelijk samen

Als je zelf huurt

  • De verhuurder moet weten wie er in de woning woont. Bij langdurig verblijf kan medehuurderschap aan de orde zijn.

  • Veel huurcontracten verbieden onderhuur zonder toestemming. Gratis inwoning valt daar formeel niet onder, maar het is verstandig dit altijd te melden.

Gevolgen voor toeslagen

Het laten inwonen van iemand kan gevolgen hebben voor je toeslagen:

  • Huurtoeslag: het gezamenlijke inkomen van alle bewoners telt mee.

  • Andere toeslagen: inkomen van de medebewoner kan invloed hebben op zorgtoeslag of kinderbijslag.

Inschrijving bij de gemeente

Blijft iemand langer dan 4 maanden in een half jaar bij je wonen? Dan moet diegene zich verplicht inschrijven op jouw adres in de Basisregistratie Personen (BRP).

  • Dit kan invloed hebben op gemeentelijke heffingen, zoals afvalstoffenheffing of rioolheffing.

Mogelijke risico’s

  • Privacy: samenwonen kan je persoonlijke ruimte beperken.

  • Extra kosten: hogere energierekening of boodschappen.

  • Problemen met hypotheekverstrekker of verhuurder: altijd vooraf toestemming vragen en contractvoorwaarden controleren.

Praktische tips

  • Maak afspraken over kosten, huishoudelijke taken en duur van de inwoning.

  • Meld de situatie bij verhuurder of hypotheekverstrekker om problemen te voorkomen.

  • Check toeslagen en belastingen bij de Belastingdienst of vraag advies aan een financieel specialist.

Conclusie

Iemand gratis in je huis laten wonen is toegestaan, maar vraagt om goede afspraken en bewustzijn van de gevolgen. Denk aan het melden bij je verhuurder of hypotheekverstrekker, het controleren van fiscale gevolgen en het vastleggen van afspraken om misverstanden te voorkomen.